Szkoła Podstawowa w Gnojnicy Woli wspiera akcję
Szkoła Podstawowa im. ppłk. Łukasza Cieplińskiego w Gnojnicy Woli
Nasz Patron - Łukasz Ciepliński
1 marca 2016 minęła 65 rocznica śmierci Łukasza Cieplińskiego, patrona Szkoły Podstawowej w Gnojnicy Woli.
Gdy wieje wiatr historii,
Ludziom jak pięknym ptakom
Rosną skrzydła, natomiast
Trzęsą się portki pętakom.
(K. I. Gałczyński, Ballada o trzęsących się portkach)
Łukasz Ciepliński pętakiem na pewno nie był.
Urodził się 26 listopada 1913 w Kwilczu, zmarł 1 marca 1951. Był prezesem IV komendy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.
W nocy z 7 na 8 października podjął nieudaną próbę odbicia 400 AK-owców więzionych przez NKWD na zamku rzeszowskim. W styczniu 1945 roku został przeniesiony do sztabu okręgu Kraków AK. Tam brał udział w powstaniu organizacji NIE, później Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. 27 listopada 1947 został aresztowany w Katowicach przez funkcjonariuszy UB. Śledztwo Cieplińskiego i jego współpracowników trwało aż trzy lata. Tak o nim mówił podczas rozprawy IV Prezes WiN: ″W czasie śledztwa leżałem skatowany w kałuży własnej krwi. Mój stan psychiczny był w tych warunkach taki, że nie mogłem sobie zdawać sprawy z tego, co pisał oficer śledczy.″
Rozprawa miała miejsce w październiku 1950 przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie. 14 października 1950 został skazany na pięciokrotną karę śmierci oraz 30 lat więzienia. W grypsie do żony pisał:Kochana Wisiu! Jeszcze żyję, chociaż są to prawdopodobnie już ostatnie dla mnie dni. Siedzę z oficerem gestapo. Oni otrzymują listy, a ja nie. A tak bardzo chciałbym otrzymać chociaż parę słów Twoją ręką napisanych (…). Ten ból składam u stóp Boga i Polski (…). Bogu dziękuję za to, że mogę umierać za Jego wiarę świętą, za moją Ojczyznę i za to, że dał mi taką żonę i wielkie szczęście rodzinne.Został rozstrzelany 1 marca 1951 w piwnicy pomieszczeń gospodarczych UB na Mokotowie.
Corocznie początkiem marca w naszej szkole czcimy pamięć ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH:
HISTORIA GNOJNICY
Pieśń o Gnojnicy
W jakiej wsi mieszkacie?
Słyszymy od obcych ludzi.
Jaka brzydką nazwę macie!
Odrazę nawet budzi.
Jaka to nazwa Gnojnica?
Od czego ona pochodzi?
Zapytaj swoich rodziców!
Niech się dowiedzą młodzi.
My wstydzić się nie będziemy,
Bo nazwa się nam podoba.
A o wsi tak dużo wiemy,
Historia to jej ozdoba.
Przyjedź tu do nas, zobaczysz,
Jak piękne są góry i lasy,
Przemiłych wrażeń doświadczysz
I dużo nie wydasz kasy.
Powietrze orzeźwiające,
Śmiech dzieci nawet o zmroku,
Kwitnące kwiaty na łące
Dodają tej wsi uroku.
Śpiew ptaków taki wesoły,
Co chwila znajoma postać,
Chętnie chodzimy do szkoły
Więc… warto tutaj pozostać.
(Magdalena Maciołek kl.III gim.)
Nie udało się dotąd ustalić, od czego wywodzi się nazwa wsi. Można snuć jedynie domysły. Z faktu, iż po ufundowaniu parafii w Górze Ropczyckiej w 1355 roku proboszczowie sędziszowscy żądali dzięsięciny od mieszkańców Gnojnicy, wynika, że Gnojnica istniała już przed tym rokiem i należała do parafii w Sędziszowi. Według ″Źródeł Dziejowych″ Adolfa Powińskiego Gnojnica w 1581 roku liczyła więcej mieszkańców niż Zagórzyce, natomiast niespełna 100 lat później księgi metrykalne parafii Góra Ropczycka stwierdzają fakt całkowicie odwrotny. Najprawdopodobniej musiał nastąpić jakiś kataklizm. Nie wiadomo, kiedy powstała południowa część Gnojnicy-Wola. Nieznane jest również pochodzenie kopca zlokalizowanego przy drodze prowadzącej do Ropczyc. Być może jest to zbiorowa mogiła z okresu wojen lub zarazy. Niektórzy sugerują, że jest to mogiła tatarskiego wodza. Wg. dr. Fiericha w Gnojnicy miały się spotkać wojska księcia Lubomirskiego z wojskami hetmana Czarnieckiego w czasie odpierania najazdu szwedzkiego. Na pamiątkę tego spotkania usypano istniejący do dzisiaj kopiec.
W lutym 1846 roku miała miejsce rabacja. Bandy chłopskie miały przyjść od strony Tarnowa, przez Wielopole, Broniszówi Szkodną i dokonały strasznego spustoszenia. Powstrzymali je dopiero strzelcy hr. Starzyńskiego w Górze Ropczyckiej.
Po rabacji w roku 1847 nadeszła klęska głodu, a w 1848 roku epidemia cholery, która zdziesiątkowała mieszkańców wsi. Zmarłych chowano na osobnych cmentarzach, zwykle na obrzeżach wsi. W 1885 roku p. Józef Michałowski, właściciel dworu w Witkowicach, daje w darze wsi grunt o powierzchni 1 morga pod budowę szkoły. Szkołę oddano do użytku w 1889 roku, a pierwszym nauczycielem został Jan Gniewek. W okresie I wojny światowej mężczyzn z Gnojnicy wcielono do armii austro-węgierskiej. Część żołnierzy, która dostała się do niewoli, wróciła po zakończeniu wojny z armią gen. Hallera do kraju. W 1825 roku na ″Małym Błoniu″ wystawiono pomnik ku czci poległych w I wojnie i w wojnie polsko – bolszewickiej.
Spokojne życie wsi oraz ożywienie gospodarcze przerwał wybuch II wojny światowej. Różnie potoczyły się losy gnojniczan, uczestników kampanii wrześniowej. Ucieczki z niemieckich transportów jenieckich, niewola sowiecka i obozy pracy, przekazanie jeńców przez Rosjan hitlerowcom i wywózka do Niemiec. To tylko mała garstka przykładów. Mieszkaniec wsi Andrzej Papiernik z niewoli sowieckiej po umowie Sikorski -Majski znalazł się w armii gen. Andersa i brał udział w bitwie o Monte Cassino. Domy gnojnickie dawały schronienie uciekającym przed represjami okupanta. Na terenie Gnojnicy i okolic powstawały pierwsze zalążki ruchu oporu.
We wsi utworzono Placówkę AK, której dowódcą był wywodzący się z Gnojnicy Woli por. rezerwy Ludwik Kubik, pseudonim ″Lucjan″. Placówka ta występowała pod pseudonimem ″Sędziszów II″, ″Strzała″, ″Gracja″ i ″73″. 27VII 1944 roku po mobilizacji sił AK rozpoczęła się na terenie Gnojnicy akcja znana w historii pod kryptonimem ″Burza″. Region walk obejmował tereny położone pomiędzy Sędziszowem i Ropczycami a lasem w Gnojnicy. Niemcy niszczyli zabudowania wsi pociskami zapalającymi, wrzucali granaty do piwnic, w których kryli się mieszkańcy. Zginęło 5 osób, a kilka zostało rannych. Pomimo dużej koncentracji sił niemieckich hitlerowcy nie dokonali przeczesania lasu i w nocy 24 VIII wycofali się w kierunku Gumnisk.
Po II wojnie światowej na terenie zwłaszcza Gnojnicy Dolnej powstało wiele ośrodków użyteczności publicznej oraz podjęto cenne inicjatywy społeczne.
(przygotowała Ewelina Darłak, II gim.)